خبر
درگذشت دکتر نجمآبادی
گرامیداشت روز جهانی باستان شناسی
امیل بنونیست (۱۹۰۲ـ ۱۹۷۶م)
امیل بنونیست شرقشناس سرشناس فرانسوی (۱۹۰۲ـ ۱۹۷۶) است. او در زمینه های مختلف ایران شناسی، در حیطه زبان شناسی و نیز تتبّعات هندواروپایی یکی از برجسته ترین دانش پژوهان عصر ماست . در میان مستشرقان و ایران شناسان مشهوری چون آنکتیل دوپرون ، ژول مول ، جیمز دارمستتر ، آنتوان میّه و ژان دومناش ، شاید بتوان گفت که امیل بنونیست به علت عمق و وسعت آگاهیهایش، به کار بستن شیوه درست تحقیق در بررسیهایش ، احاطه و تبحّرش در انواع پژوهشهای ایران شناسی و کلاًّ به علت خدماتش در شناساندن هرچه بهتر فرهنگ و تمدن ایرانی ، بی تردید سرآمد آنان به شمار می آید.
درگذشت ارنی هرینک
ارنی هرینک استاد باستانشناسی خاورمیانه در دانشگاه گانِ بلژیک به دلیل ابتلا به بیماری سرطان درگذشت. هرینک شاگرد لویی واندنبرگ باستانشناس بلژیکی بود که سالیانی چند در ایران به کاوش باستانشناسی پرداخته بود و از ایران و برای ایران نوشته بود. او همچنین چندسالی سردبیری مجلۀ ارزندۀ ایرانیکا آنتیکوا را بر دوش داشت. هرینک حدود ۲۰ جلد کتاب و ۱۵۰ مقاله دربارۀ باستانشناسی ایران به رشتۀ تحریر درآورده بود که واپسین نوشتۀ علمی او دربارۀ باستانشناسی ایران مربوط به سفالهای پیشااسلامی حوزۀ رودخانۀ کر در استان فارس است. درگذشت او ضایعۀ جبرانناپذیری برای جامعۀ ایرانشناسی بهویژه باستانشناسی است.
فرهوشی منتشر شد
مجلۀ ایرانشناسی فرهوشی منتشر شد
نخستین شماره از مجلۀ ایرانشناسی فرهوشی با مقالههایی از پژوهشگران ایرانی و غیرایرانی منتشر شد.
در صفحۀ آغازین این مجله، نخست معنی واژۀ فرهوشی واکاوی شده است. این واژه مربوط به زبان اوستایی است و در زبان فارسی باستان فرورتی و در زبان پهلوی ساسانی فروهر گفته میشده است. این واژه از دو جزء فر یا فرا به معنی پیش و وَر به معنی پوشاندن و نگهداری کردن و پناه بخشیدن است. فروشی نیرویی است که اهورامزدا از برای نگهداری آفریدگان نیک ایزدی از آسمان فرو فرستاد و نیرویی است که سراسر آفرینش نیک از پرتو آن پایدار است. پیش از آنکه اهورامزدا جهان خاکی را بیافریند، فروردِ هر یک از آفریدگان نیک این گیتی را در جهان مینوی زبرین بیافرید و هر یک را به نوبۀ خود از برای نگهداری آن آفریدۀ جهان خاکی فرو میفرستد و پس از فنا و زوال آن آفریده، فرورد آن دیگر باره به سوی آسمان گراید و به همان پاکی تقدس ازلی بماند. هیچ وقت کسی را که به وی تعلق داشت فراموش نمیکند و هر سال یک بار به دیدن وی میآید و آن هنگام جشن فروردین است.
در این شماره که عکسی چشمنواز از آوند زرین هخامنشی به روی جلد دیده میشود مقالهای از علی وحدتی با عنوان تپه پهلوان، محوطهای از دورۀ نوسنگی-مسسنگی در دشت جاجرم، شمالشرقی ایران و با ترجمۀ محمدحسین عزیزی خرانقی منتشر شده است.
مقالههای دیگری چون چیاسرخ محوطهای نویافته در حوزۀ رودخانۀ قرسو در کرمانشاه نوشتۀ علی نورالهی، بررسی معماری و هنر سنگتراشی هیتیت نو نوشتۀ علیاصغر سلحشور و سامر نظری، پژوهش در زمینۀ نظام فئودالی بابل در دورۀ کاسیها نوشتۀ کمال بالکان و با ترجمۀ کامیار عبدی به چشم میخورد.
گزارش مقدماتی حفاری تپه ربط، شمال غرب ایران نوشتۀ علی بیننده و بهمن کارگر و با ترجمۀ رضا عطایی، آیدا جاوید و اعظم امیری نیز در این شماره به چاپ رسیده است که یافتههای ازندۀ محوطۀ تپه ربط همچون نقاشیهای رنگی روی آجرها را عرضه کرده است.
از دیگر مقالههای ارزندۀ این شماره از مجلۀ فرهوشی مقالۀ سرزمین پریان ایرانی نوشتۀ پژوهشگر پرآوازه دیوید بیوار است که یاسر ملکزاده آن را به فارسی ترجمه کرده است. بگدانه، شاه دیوان، و دیگر اصطلاحهای ایرانی در متون آرامی جادویی بابلی نوشتۀ شائول شاکد و با ترجمۀ یاسر ملکزاده نیز در این شماره منتشر شده است.
یونس یوسفوند، فرشاد میری و واحد جولائی نیز به بررسی دیوارنگارهها و نقوش برجستۀ قلعۀ تاریخی چالشتر استان چهارمحال و بختیاری پرداختهاند.
استاد احسان یغمایی باستانشناس و پژوهشگر پرآوازۀ ایران نیز در مقالهای در بخش یافتههای پراکنده، از آوند زرین هخامنشی نوشته است. آوند زرین هخامنشی که با سرهای شیر آزین شده است به آوند زرین کلاردشت شباهت دارد و از دید استاد یغمایی مربوط به دورۀ پرشکوه هخامنشی است که فلزگران چیرهدست هخامنشی آن را ساختهاند.
در بخش چهرۀ این مجله، در مقالهای با نام مری لیکی، مادرِ شایستۀ دیرینانسانشناسی، سید میلاد هاشمی زندگی مری لیکی پژوهشگر سرشناس را مرور کرده است.
مجلۀ ایرانشناسی فرهوشی مجلهای است که در زمینۀ باستانشناسی، تاریخ، فرهنگ، زبانهای باستانی و دانشهای پیوسته منتشر میشود و ایرانشناسانی چون دکتر حکمتاله ملاصالحی، دکتر سیدمهدی موسوی، دکتر حامد وحدتینسب، دکتر نگین میری، دکتر فرزانه گشتاسب، دکتر سیروس نصرالهزاده، دکتر کامیار عبدی، دکتر سعید امیرحاجلو و شاهین آریامنش از اعضای شورای سردبیری آن هستند. علاقهمندان میتوانند این مجله را از کتابفروشی طهوری و افتخارزاده تهیه کنند.
شب محمود موسوی
شب محمود موسوی
استاد محمود موسوی درگذشت
استاد محمود موسوی شاهتیر خیمه و خرگاه باستانشناسی ایران دیشی ۱۶ دیماه ۱۳۸۴ درگذشت.
محمود موسوی در سال ۱۳۱۷ در شهر زنجان زاده شد. او پس از گذراندن مقاطع ابتدایی و متوسطه در رشتۀ باستانشناسی زیر نظر استادی چون دکتر عزتالله نگهبان به تحصیل مشغول شد و نخستین بررسی و کاوش باستانشناسی خود را زیر نظر سیفالله کامبخش فرد در آذربایجان غربی انجام داد.