میراث فرهنگی

میراث فرهنگی یک ملت، نشانه‌هایی از تاریخ یک فرهنگ و یک ملت به شمار می‌رود که روح آن ملت در وجود آنها جنبۀ ابدیت و نوینی به خود می‌گیرد. میراث فرهنگی یک ملت بیانگر هویت فراموش‌نشدنی آن مردم است و عامل مؤثری در جهت شناختن خویش و شناساندن خود به دیگران به شمار می‌رود.
دکتر پرویز ورجاوند

باستان‌شناس و باستان‌شناسی

در قرن اخیر، دو علم هستند که تاریخ را گسترش داده‌اند: یکی از جهت زمانی و دیگری از جهت مکانی. اول به قول رشتی‌ها از دومی شروع می‌کنیم: آن علم که تاریخ را از محدودیت مکانی نجات داد علم فضا بود. موشک فضاپیما آدمی را یه قاره ششم – که ماه باشد – برد و صفحه یا بهتر بگویم جلد ششمی بر پنج جلد تاریخ عالم افزود که البته هنوز اول کار است، ولی ما می‌دانیم که شب دراز است و قلندر بیکار. اما علم نخست که از محدودیت زمانی تاریخ را نجات داد، همین باستان‌شناسی بود، که وقتی دید از پیش نمی‌شود جلو رفت و راه آتیه بسته است، از پشت شروع به کاوش کرد و گفت: از این راه نشد، از آن راه، باستان‌شناس تاریخ را به پیش از اسلام برد و وقتی دید کسی با او درنیفتاد، پس به پیش از میلاد آشنایش کرد و آنگاه تاریخ‌های پیش از المپیک را برایش خواند و چون دید عالم ابتدا ندارد و کسی هم به حرفش ایراد نمی‌گیرد حالا بحثی پیش کشیده که عنوان تاریخِ پیش‌ازتاریخ دارد و نقطه اتکای آن هم همان چند تا سفال و کاسه کوزه شکسته است و چند تا سنگ سرتیز – که باستان‌شناس روی آن کار می‌کند – و دو سه تا نقش‌ونگار ابتدایی شکسته بسته پنجه کلاغی که فی‌المثل در غار هوتو یا تپه گیان به دست می‌آورد. تاریخ هفت هزار ساله را می‌خواهد هفتاد هزار ساله کند. ما تاریخ را از این نمی‌توانیم جلو ببریم ولی باستان‌شناسی چاه را پای دریا کنده. ما را به هزاره‌های دور و دراز پیش‌ازتاریخ دارد پیوند می‌دهد ... .
باستان‌شناسی دارد صفحات و فصول این کتاب را به تدریج پیدا و وصله‌پینه می‌کند و در دسترس اهل تاریخ می‌گذارد. او سرنا را از سر گشادش به صدا درآورده است و اتفاقاً آهنگ دلپذیری نیز از آن برخاسته است. باستان‌شناسی هر چه بیشتر به آن طرف وارد می‌شود، در واقع بیشتر آب به آسیاب کهنۀ تاریخ می‌ریزد. باستان‌شناسی تاریخ را از اوهام و خرافات نجات می‌دهد، تارهای عنکبوتی بعضی افسانه‌ها که خود ما مورخین اصرار داریم آنها را بر گرد حوادث تاریخی ببینیم، باستان‌شناسی آنها را پاره می‌کند و دور می‌اندازد و حقیقت را روشن می‌کند. اگر این نیروی افشاگر باستان‌شناسی نبود، هنوز هم اهل تاریخ، مثل مگس که در دام نیرومند عنکبوتی گرفتار شده باشد، فقط در حول‌وحوش همان تارها «وزوز» می‌کرد ... .
زنده‌یاد استاد دکتر محمدابراهیم باستانی‌پاریزی

همایش فردوسی، فرهنگ و ادب پارسی

رئیس دپارتمان ایران‌شناسی دانشگاه دولتی صوفیه بلغارستان از برگزاری سومین همایش بین‌المللی شرق‌شناسی با موضوع «فردوسی، فرهنگ و ادب پارسی» در بلغارستان خبر داد.


ایو پانف رئیس دپارتمان ایران‌شناسی دانشگاه دولتی صوفیه بلغارستان از برگزاری سومین همایش بین‌المللی شرق‌شناسی با موضوع «فردوسی، فرهنگ و ادب پارسی» در اردیبهشت‌ سال آینده در بلغارستان خبر داد.

استاد دانشگاه صوفیه در بیانیه‌ای که خطاب به همه فردوسی پژوهان جهان تهیه‌کرده، نوشته است: فردوسی را می‌توان حافظ و نگاه‌ دارنده فرهنگ و زبان پارسیان دانست.

وی در مورد جایگاه فردوسی نیز نوشته است: جایگاه فردوسی در ادبیات کشورهای متأثر از فرهنگ و زبان پارسی غیرقابل‌انکار است، چراکه فردوسی تنها یک شاعر نیست، او به معنای کامل خود حکیم است. بزرگ‌ترین تخصص فردوسی معماری است. معماری تمام آنچه یک تمدن فروریخته در حساس‌ترین دوره تاریخی خود بدان نیاز دارد. گفتن در باب خدمتی که فردوسی به هویت تمدن و جامعه پارسیان و زبان آن‌ها کرده قابل وصف در چهارچوب زمان، کتاب و همایش نیست.

پانف در ادامه این بیانه می افزاید: ما تنها به دنبال تحسین از جایگاه او نیستیم بلکه می‌خواهیم بدانیم چطور یک مرد توانسته تمام دانش موردنیاز یک تمدن را در کالبد کلمات شورانگیز فروبریزد و ملتی شکست‌خورده را در عالمی فراموش‌شده و موازی با واقعیت‌های پرآشوب جاری حیات خود، که خاصیتی سراسر وجد، غرور، حماسه و پیروزی دارد غرق کند.

عضو مرکز مطالعات ایران، بالکان و اروپای مرکزی در رابطه با برگزاری همایش هم‌زمان با روز بزرگداشت فردوسی نیز آورده است: برای فردوسی، آن حکیم قله نشین، هر چه نشست، همایش و سخنرانی برگزار شود، تنها تلاشی است برای عمیق‌تر شدن در اقیانوس بی‌کرانه فرهنگ و اندیشه اصیل پارسیان.

وی از برگزاری «سومین کنفرانس بین‌المللی شرق‌شناسی» با موضوع فردوسی توسی و فرهنگ و ادب پارسی به همت دپارتمان ایران‌شناسی دانشگاه دولتی صوفیه، مرکز مطالعات ایران، بالکان و اروپای مرکزی و انجمن بین‌المللی فرهنگ و ادب پارسی خبر داد و این همایش را جایگاهی برای تشویق همه‌ پژوهشگران و دانشمندان فردوسی پژوه که همواره در تلاش‌اند تا رسالت غواصی خود را در زبان و فرهنگ پارسی استمرار دهند و بر عمق این پهنه که همه بشریت از مواهب کرانه نشینی آن در طول حیات خود بهره برده‌اند بیش‌ازپیش برخوردار شوند عنوان کرد.

عضو انجمن بین‌المللی فرهنگ و ادب پارسی در رابطه با علت همایش گفت: برای شناخت دقیق فردوسی باید به هویت ایرانی و اسلامی توجه کنیم و غفلت از هر یک از این دو عامل مهم شناختی کامل از این شاعر به دست نمی‌دهد. به‌پاس جایگاهی که فردوسی به‌عنوان یک حماسه‌پرداز بزرگ در جهان دارد و به مناسبت مراسم گرامیداشت این شاعر بزرگ، سومین همایش بین‌المللی شرق‌شناسی با موضوع فردوسی و فرهنگ و ادب پارسی، به همت دانشگاه صوفیه بلغارستان با همکاری انجمن فرهنگ و ادب پارسی و مرکز مطالعات ایران، بالکان و اروپای مرکزی و موسسه مبین ایران تدارک دیده‌شده است و در تاریخ ۲۰۱۸ May۱۵ در دانشگاه صوفیه برگزار خواهد شد.

پانف از همه پژوهشگران، استادان و دانشمندان ایران‌شناس و ادیب و فردوسی پژوه ایران و جهان دعوت کرد تا با ارائه آخرین دست آوردهای علمی خود در موضوعات ارائه‌شده پیرامون کنفرانس در برگزاری باشکوه و درخور جایگاه فردوسی بزرگ مشارکت کنند.

علاقه‌مندان به فردوسی و پژوهش پیرامون شاهنامه برای شرکت در این همایش می‌توانند اطلاعات بیشتر را در پایگاه اینترنتی این همایش به نشانی www.Adabiatfarsi.com پیگیری کنند. مهر

PrintFriendly and PDF