پانزدهمین گردهمایی باستان شناسی ایران
دیروز ۱۵ اسفندماه، پانزدهمین گردهمایی سالانه باستان شناسی ایران با حضور جمعی از مسئولان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، اساتید، پیشکسوتان و دانشجویان رشته باستان‌شناسی در سالن همایش های موزه ملی ایران برگزار شد.
در ابتدای این مراسم جبرئیل نوکنده مدیر موزه ملی ایران ضمن خوشامدگویی به میهمانان گفت: با افتخار، بار دیگر موزه ملی ایران میزبان بزرگترین رخداد باستان‌شناسی کشور است. گردهمایی‌های سالانه باستان‌شناسی که به سنت حسنه‌ای برای تبادل اطلاعات و به اشتراک گذاشتن نتایج فعالیت‌های میدانی باستان‌شناسی تبدیل شده است، دیر زمانی است که در موزه ملی ایران جا خوش کرده است.
نوکنده همچنین با خیر مقدم گویی به مهمانان غیر ایرانی گفت: خیر مقدم ویژه دارم به همکاران باستان‌شناس غیر ایرانی‌مان که در راه شناخت تاریخ این سرزمین تلاش می‌کنند. امیدواریم هر سال شاهد تداوم این فعالیت‌ها باشیم و این سنت حسنه همچنان مستدام باد.
مدیر موزه ملی ایران در پایان اضافه نمود: همزمانی این اتفاق با نوروز طبیعت، تداعی‌کننده مفهوم دیگری نیز هست، شاید بتوان گردهمایی سالانه باستان‌شناسی را نوروز باستان‌شناسان نامید و از همین جا به همه شما بگویم: نوروزتان پیروز!
در ادامه مراسم حمیده چوبک رئیس پژوهشکده باستان‌شناسی و دبیر علمی پانزدهمین گردهمایی سالانه باستان‌شناسی به ارائه گزارش از فعالیت‌های یکسال اخیر پژوهشکده باستان‌شناسی پرداخت و گفت: حفظ میراث فرهنگی آرزوی هر ایرانی است و پیام دکتر نگهبان بنیان‌گذار باستان‌شناسی نوین برای پژوهشکده باستان‌شناسی و باستان‌شناسان فرصتی است که کارهای علمی خود را در معرض داوری قرار دهند. این سنت به کوشش دکتر فیروز باقرزاده بنا شده و به طور سالانه در سه روز برگزار می‌شود.
رئیس پژوهشکده باستان شناسی در مورد برنامه های این گردهمایی گفت:در این سه روز هفت نشست و ۴۳ سخنرانی پیش‌بینی شده است، همچنین کارگاه آموزشی – پژوهشی باستان‌سنجی در روز آخر مراسم برگزار می‌شود و در کنار این گردهمایی نمایشگاهی از یافته‌های باستان‌شناسی در جنب این مراسم دایر شده است.
ایشان با اشاره به اینکه در سال گذشته ۱۴۰ منطقه مورد شناسایی واقع شده است گفت: در استانهایی مثل یزد و بوشهر هیچ‌گونه کار باستان‌شناسی انجام نشده است. در حفاری‌های سال ۱۳۹۴ حدود ۵۰% از پژوهشگران آزاد و فقط ۱۱% از اعضای پژوهشکده بودند…
حمیده چوبک در ادامه گفت: باستان‌شناسان ایران و جهان، برای شرکت در پانزدهمین کنگره سالانه باستان‌شناسی، ۱۳۷ مقاله درموضوع نتایج فعالیت‌های میدانی باستان‌شناسی کشور به دبیرخانه دائمی پژوهشکده باستان‌شناسی ارسال کرده‌اند که از این تعداد، ۱۲۶ مقاله درمورد بررسی وگمانه‌زنی وکاوش‌های باستان‌شناسی و ۱۱ مقاله درموضوع باستان‌سنجی است.
سخنران بعدی مراسم محمد حسن طالبیان معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری بود. او با اشاره اینکه باستان‌شناسی برای ما که در حوزه میراث فرهنگی هستیم علم پایه محسوب می‌شود گفت: در زمینه باستان‌شناسی تلاش‌های زیادی انجام شده است ولی به دلیل تنوع آثار و حوزه‌ها هنوز باستان‌شناسی در ایران ناشناخته است و به کار زیادی برای شناخت توسط هیئت‌های متعدد داخلی و خارجی نیاز داریم.
طالبیان در ادامه سخنان خود گفت: در سالیان گذشته باستان‌شناسی به صورت هدفمند بوده مثل باستان‌شناسی در شهر سوخته، تخت‌جمشید و … وجود هیئت‌های مشترک کاوش بسیار مفید است چون بسیار روشمند هستند و گزارش‌ها به موقع چاپ می‌شود.
معاون میراث فرهنگی موضوع مهم دیگر در بحث باستان‌شناسی را جدا نبودن بخش حفاظت و معرفی دانست و افزود: این کار باید به صورت یکپارچه انجام شود که برای همین تعداد ۹۰ پایگاه ایجاد کردیم که حدود ۲۱ پایگاه جهانی هستند. در این پایگاه‌ها بررسی و تعیین حریم بسیار مهم است و تمرکز روی کاوش‌های علمی است. موضوع مهم دیگری که توقع جامعه از باستان‌شناسان است این است که میراث فرهنگی چقدر به معیشت مردم و یا توسعه فرهنگی کمک می‌کند برای همین سعی شده است در پایگاه‌ها از نیروهای بومی استفاده شود همچنین نیاز است تا مکان‌هایی که در مسیر توسعه نقش دارند با سرعت بیشتری شناسایی شود.
سید محمد بهشتی رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری آخرین سخنران پانزدهمین گردهمایی سالانه باستان شناسی بودکه با ابراز خشنودی از برگزاری این رخداد مهم جامعه باستان شناسی گفت: اسفند، ماه پربرکتی است چون در تدارک نوروز هستیم یکی از این نوروز‌ها نوروز باستان‌شناسی کشور است.
بهشتی با بیان اینکه شاید پیش از این تلاش باستان‌شناسان برای جواب به پرسش‌های خودشان بوده گفت: امروزه باستان‌شناسی به یک دغدغه ملی تبدیل شده است. یکی از مستندات برای شناساندن ایران مراجعه به منابع مکتوبی مثل شاهنامه و دیوان حافظ است ولی قلمرو دیگر جایی است که آثار باستان‌شناسی در آنجا وجود دارد.
ایشان در ادامه سخنان خود گفت: اگر در مورد پرسش‌های کلیدی دنبال پاسخ قطعی هستیم نباید فقط به متون بسنده کنیم بلکه باید مشاهدات میدانی را ضمیمه نمائیم، یادمان باشد ممکن است حقایقی وجود داشته باشد که نزد عوام و توده جامعه باشد و نباید از این مقوله نیز غافل شویم.
حسن ختام آیین گشایش پانزدهمین گردهمایی باستان شناسی ایران تقدیر از مقام علمی شادروان دکتر سعید گنجوی باستان شناس فقید، و همچنین قدردانی و سپاس از یعقوب عزیزی دادستان پیرانشهر برای تلاش‌های فراوان در جهت حفظ میراث تاریخی و معنوی آن شهر، بود.
در پایان، از کتاب:”گزارش‌های پانزدهمین گردهمایی سالانه باستان‌شناسی ایران” و ترجمه کتاب “تاریخ معماری ایران” رونمایی شده و پس از آن نمایشگاه جنبی پانزدهمین گردهمایی باستان شناسی ایران به صورت رسمی گشایش یافت.
برگرفته از موزه ملی ایران
