مطالعات ایرانشناسی در سن‌پترزبورگ
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با تأکید بر حمایت از مطالعات ایرانشناسی در سن‌پترزبورگ گفت: سابقه و تداوم ایرانشناسی در روسیه در قیاس با مراکز مربوط در دیگر کشورها از همه جدی‌تر است و کارها در این زمینه پرانرژی‌تر پیش می‌رود.
سید محمد بهشتی، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری که برای شرکت درهمایش فرهنگی بین‌المللی سن‌پترزبورگ که به روسیه سفر کرده بود، پس از افتتاح نمایشگاه ایرانشناسی درمحل انستیتو نسخ خطی شرقی سن‌پترزبورگ، در نشستی که با “ایرینا پوپووا” رئیس انستیتو نسخ خطی شرقی و همکاران بخش‌های مختلف مربوط به ایران و شرق انستیتو برگزار شد شرکت کرد و گفت: از آنجا که مطالعات ایرانشناسی درباره ایران است، بنابراین مسئولیت ما در حمایت و پشتیبانی از آن سنگین است.
وی با بیان اینکه مراکز مختلفی در ایران می‌توانند مطالعات ایرانشناسی را مورد حمایت قرار دهند، یکی از این مراکز را پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری اعلام کرد و افزود: ما در مجموعه تشکیلات خود در حوزه میراث فرهنگی از منظر همه علوم مرتبط با میراث فرهنگی به موضوع می‌پردازیم.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در ادامه به تشریح ساختار و فعالیت‌های پژوهشگاه پرداخت و آمادگی پژوهشگاه را برای هرگونه همکاری با انستیتو نسخ خطی شرقی سن‌پترزبورگ اعلام کرد.
قدمت دیرینه ایران شناسی در سن‌پترزبورگ
ایرینا پوپووا، رئیس انستیتو نسخ خطی شرقی سن پترزبورگ نیز در سخنانی در این نشست با اشاره به روابط و همکاری‌های دیرینه و قدیمی روسیه با ایران گفت: سابقه این همکاری‌ها به سال‌ها پیش برمی‌گردد و ایرانشناسی نیز از تاریخ و قدمتی دیرینه در شهر ما برخوردار است.
او ادامه داد: در فضای پساشوروی، بزرگترین مجموعه نسخ خطی (۴۰۰۰ نسخه) در انستیتو نسخ خطی شرقی سن‌پترزبورگ نگهداری می‌شود و تمام موضوعات فهرست برداری برای این نسخ انجام شده است.
وی با اشاره به اینکه در سال‌های ۷۰-۶۰ میلادی متخصصان ایرانشناسی روی نسخ کار کرده‌اند، بیان کرد: درحال حاضر قصد داریم با همکاری طرف‌های ایرانی نسبت به انجام اصلاحات و فهرست نگاری دوباره این آثار و انتشار آنها به زبان فارسی اقدام کنیم.
او موضوع مهم پیش رویِ انستیتو نسخ خطی شرقی سن پترزبورگ را برگزاری کنفرانس بین المللی بمناسبت دویستمین سال تاسیس این انستیتو در نوامبر سال ۲۰۱۸ دانست و گفت: اقدامات اولیه در این خصوص در حال انجام است و روسای آکادمی‌های علوم ازبکستان، قزاقستان و آذربایجان تاکنون برای حضوردر این کنفرانس اعلام آمادگی کرده‌اند.
وی افزود: تمایل داریم هیاتی از دانشمندان، کارشناسان و صاحبنظران ایرانی در این کنفرانس شرکت و طرف ایرانی برای برگزاری این رویداد مهم از انستیتو حمایت کنند.
همچنین ملکی رایزن فرهنگی کشورمان در مسکو ، قاسمی کارشناس فرهنگی روسیه در سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و متقی پژوهشگر و نسخه شناس ایرانی حضور داشتند و مسائل و موضوعات مربوط به نسخ خطی فارسی و همکاری‌های موجود فیمابین و چشم انداز همکاری‌ها و تعاملات مورد بررسی و تبادل نظر قرار گرفت .
ایران سرزمین معنویت ادیان است
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری، در ادامه حضور سید محمد بهشتی، رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در سن‌پترزبورگ، وی در مراسم رونمایی از کتاب «ایران مهد همزیستی مسالمت‌آمیز ادیان» در موزه دولتی تاریخ ادیان سنت‌پترزبورگ، ایران را سرزمین معنویت ادیان دانست و بیان کرد: در فرهنگ ایرانی، اولویت همیشه با معنویت دین بوده است، به همین دلیل وقتی اسلام به ایران می‌آید، ایرانی‌ها بسیار سریع با جنبه‌های معنوی اسلام ارتباط و انس پیدا می‌کنند .
او با اشاره به موقعیت پژوهشگاه میراث فرهنگی در خیابان سی‌تیر تهران و ادیان رسمی دارای مراکز و عبادتگاه‌های دینی در این خیابان مانند دو مسجد، دو کنیسه، یک کلیسا و یک آتشکده زرتشتی، ادامه داد: این مسئله حکایت از این دارد که ایران سرزمین معنویت ادیان بوده است .
وی ایران را اولین مکانی دانست که مسیحیان می‌توانند دین خود را در آن رسما اعلام کنند و خطری برای آنها وجود ندارد و گفت: اولین سرزمینی‌هایی که در آن بودیسم و بودایی‌ها قدرت سیاسی پیدا می‌کنند ؛ حوزه فرهنگ ایرانی یعنی خراسان بزرگ بوده است.
او آئین زرتشت را ازجمله ادیانی دانست که رویکرد معنوی در آن قدرت زیادی دارد و با اشاره به اینکه مهد تمامی مذاهب اسلامی که در آنها توجه به معنویت، اولویت دارد، تقریبا در ایران است، بیان کرد: شاید ایران تنها کشوری باشد که محله یهودی‌ها درست در مرکز و قلب شهر قرار دارد به همین دلیل است که مطالعات مربوط به ادیان در ایران می تواند دریچه جدیدی را در تعامل بین ادیان باز کند.
بهشتی پس از برشمردن نمونه‌هایی از مصادیق همزیستی مسالمت‌آمیز ادیان در ایران افزود: در بسیاری از کشورها وقتی درخصوص وضعیت ادیانشان مطالعه و بررسی می‌کنیم، بیشتر با موارد اختلاف و درگیری پیروان ادیان مواجه می‌شویم.
او ادامه داد: جالب است در روسیه وقتی مسیحیت شرقی را با مسیحیت غربی مقایسه می‌کنیم، می‌بینیم مثلا مسیحیت غربی هیچ‌گاه دست به شمشیرنبرده و این بخاطر همان رویکرد شرقی بودنش است که این امکان را می‌دهد تا نمایندگان ادیان مختلف دراین کشور باصلح درکنارهم همزیستی داشته باشند.
بهشتی با اشاره به جمله معروف “هانری کربن”، فیلسوف فرانسوی «قرآن در شبه جزیره عربستان نازل می‌شود، ولی در ایران فهمیده می‌شود» ادامه داد: فکر می کنم برای کسانی که در زمینه فرهنگ و مسائل بین ادیانی مطالعه می‌کنند، جمله و نکته‌ای کلیدی است، این در واقع بخاطر بستر فرهنگی است که ما در ایران دارا هستیم.
به گفته وی، در فرهنگ ایرانی، اولویت همیشه با معنویتِ دین بوده است. به همین دلیل وقتی اسلام به ایران می‌آید ایرانی‌ها بسیار سریع با جنبه‌های معنوی اسلام ارتباط و انس پیدا می‌کنند و به همین دلیل منشا شاخه‌های مختلف اسلام نیز عمدتا ایران است.
رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با بیان اینکه نخستین مکانی که مسیحی‌ها قدرت سیاسی پیدا می‌کنند، درحوزه فرهنگ ایرانی (در دوره اشکانی) است، افزود: این نمونه را در حوزه “بودیسم” داریم، نقطه آغاز بودیسم در هندوستان است ولی گسترش آن در غرب رودخانه سند یعنی همان حوزه خراسان بزرگ است.
او انتشار ” کتاب ایران مهد همزیستی مسالمت آمیز ادیان ” به زبان روسی را کتابی دانست که تبلیغاتی نیست و افزود:این کتاب واقعیتی است که در جامعه ایران وجود دارد.
براساس این گزارش؛ کتاب «ایران مهد همزیستی مسالمت آمیز ادیان» که توسط مرکز گفتگوی ادیان و تمدن های سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی تدوین شده و رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مسکو آن را به زبان روسی ترجمه و منتشر کرده است در موزه تاریخ ادیان سن پترزبورگ رونمایی شد.
